Люпус нефрит ёки қизил волчанка (тери силининг бир тури, бод ейиш) – бу қизил тошмалар туфайли буйракнинг зарарланиши ҳисобланади. Тартибли қизил тошма – бу иммун тизими нуқсони билан боғлиқ касаллик бўлиб, ўига хос автоантитела оқсиллари пайдо бўлиши билан кузатилади ва организм турли ҳужайралари билан қўшилиб, шамоллаш ривожланишига олиб келади. Шамоллаш тери, бўғимлар, юрак, ўпкада шаклланади.
Бироқ, буйрак ва марказий асаб тизимида ривожлангани ҳаммасидан хавфлироқдир. Касалликнинг 50-70 фоиз ҳолатида люпус нефрит ривожланиши аниқланган. Аёллар бу касалликдан эркакларга қараганда ўн баравар кўпроқ азият чекишади. Касаллик ривожланиши аниқ сабаби аниқланмаган. Бироқ, қизил волчанки ривожланиш механизмига айланувчи бир қатор омиллар мавжуд. Люпус нефрит юзага чиқиши турли хил бўлиб, патологик жараён ифодаланганлиги босқичи билан боғлиқдир. Касаллик кечишига мувофиқ шундай қисмларга бўлинади:
1) Люпус нефритнинг фаол кўриниши; нефрит синдроми билан тез ривожланувчи ва аста ривожланувчи (пешоб билан кўп миқдорда оқсил ажралиши, қонда оқсил концентрация пасайиши, ёғ алмашинуви бузилиши, тананинг қорин, кўкрак, перикард бўшлиғида суюқликларнинг тўпланиши ҳолати ривожланиши ва тарқалиши билан кузатиладиган ҳолат) ёки ифодаланган пешоб синдроми (касалликнинг ташқи кўриниши маълум бўлмаган вақтда пешоб ва қонда кўп миқдорда оқсилнинг пайдо бўлиши).
2) Люпус нефритнинг фаол бўлмаган кўриниши; кам пешоб синдроми ёки ўртача протеинурия (яъни, пешоб орқали оқсил ажралиши. Нормал ҳолатда эса пешобда оқсил бўлмайди).
Тез ривожланадиган люпус ҳаётга хавф туғдирувчи ҳолат бўлиб, буйрак етишмаслиги тез ривожланадиган хавфли кўриниш билан ифодаланади. Бу касаллик ифодаланган нефротик синдром, гематурия (пешода қон кузатилиши), оғир артериал гипертониянинг пайдо бўлиши орқали кузатилиб, бу касалликни даволаш оғир кечади. Ўтказилган даволаш муолажаларига қарамасдан, атиги 29 фоиз бемор беш йилгача яшаши аниқланган. Нефротик синдромли аста ривожланадиган нефрит сийдикда оқсил пайдо бўлиши, артериал қон босими ошиши билан кузатилади. Люпус нефритда оммавий протеинурия аниқланмайди. Мисол учун, амилоидозада ифодаланган шишли синдром мавжуд эмас. Касалликнинг бу кўриниши волчанка нефритининг тахминан 40 фоизида учрайди.
Ифодаланган пешоб синдроми билан кузатиладиган аста ривожланувчи люпус нефрит протеинурия, гематурия, аксар ҳолатларда пешобда лейкоцитлар пайдо бўлиши билан юзага чиқади. Қоида бўйича протеинурия ва гематурия бир-биридан алоҳида ҳолда кам кузатилади. Пешобда лейкоцитлар сони ошиши иккиламчи шамоллаш ҳолати қўшилгани (мисол учун, пиелонефрит)дан дарак беради. Беморларнинг ярмида шунингдек, артериал гипертония ҳам аниқланиб, у анча юмшоқ кечади ва қоида бўйича дори-дармон воситалари билан назорат қилинади. Бироқ, қон босимининг ошиши, ўз-ўзидан томирларга зарар кўрсатувчи ҳаракат ўтказиб, буйрак етишмаслиги шаклланишини келтириб чиқаради. Шундай экан, артериал қон босимини назорат қилиш касаллик боришини аниқлашда жуда муҳим ролни ўйнайди.
Люпус нефрит клиник ва лаборатория маълумотлари асосида ташхис қилинади. Қоидага мувофиқ, касаллик ёш аёлларда бирор нарсага мойиллик омили босими остида ривожланиб, қалтираш, бўғимлардаги оғриқлар ва юздаги тошмалар билан кузатилади. Лаборатория таҳлилларида эритроцитларнинг чўкиш суръати тезлашиши ҳамда лейкоцитлар миқдори камайиши билан ўзига тортади. Касаллик даврий кучайиш ва ташқи белгилар йўқлиги даври билан кечади. Ва қоида бўйича, шундай кучайишлардан сўнг 1-2 ой ўтиб, текширув жараёнида пешобда оқсил ёки эритроцитлар аниқланади. Бу эса нефритнинг ривожланишидан дарак беради.
Даволаш тактикаси касаллик кўриниши билан боғлиқ. Касаллик кўриниши мутахассис – нефролог томонидан буйраклар биопсияси таҳлили ўтказилгандан сўнг аниқланади. Люпус нефрит жуда жиддий касаллик ҳисобланиб, унинг белгилари аниқланганда нефролог мутахассисга кечиктирмасдан мурожаат қилиш зарур. Ибн Сино клиникаси урология ва нефрология бўлими мутахассислари бу касалликни даволашда анчайин катта тажрибага эга. Урология ва нефрология бўлимлари клиниканинг энг яхши бўлимларидан саналади. Мазкур бўлим барча зарур ускуналар билан жиҳозлантирилган. Бўлимда юқори малакали маҳаллий ва хорижий мутахассислар амалиёт олиб боришаётгани ҳам жуда муҳим фактлардан биридир. Бундан ташқари, тиббий хизматлардан фойдаланишни осонлаштириш учун клиника қошида «Суғуртаи миллий» суғурта ташкилоти амал қилади. «Суғуртаи миллий» ташкилотидан суғурта тиббий полисини олиб, ўзингиз ва яқинларингизнинг даволаниш учун сарф-харажатингизни 80 фоизгача қисқартиришингиз мумкин.
Ўз мухбир.
Тожикистон Президенти муҳтарам Эмомали Раҳмоннинг Тожикистон Республикаси Олий Мажлисига Паём юбориши 17 йилдирки, анъанага айланди. Тинчлик ва миллий бирлик асосчиси – Миллат пешвоси, Тожикистон Президенти муҳтарам Эмомали Раҳмоннинг навбатдаги Паёми ҳам ўз мазмун-мундарижаси билан ўтган 2017 йил таҳлили ва жорий 2018 йил режаларини белгилаб берди.
Тожикистон Ҳукумати мустақиллик йилларининг дастлабки давриданоқ
Муфассал...
XV аср темурийлар сулоласи даврида яшаб ижод этган буюк мутафаккир сиймолар ва оламга машҳур зотлар Алишер Навоий ва Нуриддин Абдураҳмон Жомий муносабати илиқ, самимий, дўстона ва биродарлик нафаси билан йўғрилган, жумладан, устозу шогирдлик юзасидан келиб чиққан ажойиб маърифий-маданий ҳамкорликлари XV асрдан бошлаб то ҳалигача адабиётшунослик фанимизда тинимсиз ўрганиб келинмоқда. Аммо чуқурроқ
Муфассал...2015
1-2015
2-2015
3-2015
4-2015
5-2015
6-2015
7-2015
8-2015
9-2015
10-2015
11-2015
12-2015
13-2015
14-2015
15-2015
16-2015
17-2015
18-2015
19-2015
20-2015
21-2015
22-2015
23-2015
24-2015
25-2015
26-2015
27-2015
28-2015
29-2015
30-2015
31-2015
32-2015
33-2015
34-2015
35-2015
36-2015
37-2015
38-2015
39-2015
40-2015
41-2015
42-2015
43-2015
44-2015
45-2015
46-2015
47-2015
48-2015
49-2015
50-2015
51-2015
52-2015