Биз билан боғланинг:

   

Бизга қӯшилинглар

ХАБАРЛАР

МАДАНИЯТ

Муаллиф: Super user Категория: МАДАНИЯТ
Чоп этилган 13 Феврал 2018 Кӯришлар: 2154
Печат

 

rezba po_derevuАрхеологик қидирувлар шуни кўрсатадики, Марказий Осиёдаги энг қадимги ёғоч ўймакорлиги усули билан ясалган устун қадимий Панжакент шаҳри ёдгорликларидан топилган. Мазкур топилма эса, ушбу қадимий ҳунармандчилик тури азалдан аждодларимиз орасида ривожланиб келганлигидан гувоҳлик беради. Бу шаҳар V-VIII асрларда улкан маданий марказлардан бири саналарди. Қадимий Панжакент шаҳри Шарқ меъморчилигининг ўзига хос услуби билан бунёд этилган

бўлиб, ёғоч ўймакорлиги ҳунарининг юксак намуналари билан безатилганлигини археологик топилмалар мисолида кўриш мумкин. 720-722 йиллардаги ажнабийларнинг ҳужуми оқибатида шаҳар олов ичида қолиб, турли соҳаларга оид кўплаб иншоотлар жиддий зарар кўрган ёки буткул хароб бўлганди. Археологик қидирувлар натижасида, бу ерда сақланиб қолган ёдгорликлардан ёғоч ўймакорлиги билан ишланган устун, эшик боши ва лавҳлар қўлга киритилди. Улар ўсимлик (узум шингили, барг ва гул) шаклидаги безаклар билан безатилган эди.

Шу билан бирга, қадимий Панжакент  шаҳри ҳунармандлари орасида ҳайкалтарошлик ҳам ривожланган экан. Бу мавзедан топилган ноёб намуналаридан бири - раққоса қиз ҳайкалининг ярми куйган ҳолатда топилганидир. Ушбу топилма, айни пайтда, Тожикистон Миллий музейининг кенг ва шинам хоналаридан бирида сақланаётган бўлиб, бу ерга ташриф буюрадиган ҳар бир томошабин диққатини ўзига тортади. Ушбу ҳайкалда раққоса рақснинг энг қийин ҳаракатларини бажараётган пайтида тасвирланган бўлиб, ундан меҳмонхоналарни безатишда фойдаланишган.

Яна бир топилма узум новдаси ва шингили тасвири туширилган ёғоч ўймакорлиги усулида ишланган тахтача лавҳ бўлиб, бизгача ярми куйган ҳолатда етиб келган. Ушбу лавҳ юксак ўймакорлик усулида ишланган бўлиб, аждодларимизнинг боғдорчилик маданияти қанчалик юқори бўлганлигидан гувоҳлик беради.  Қадимий панжакентликларнинг ёғоч ўймакорлиги ҳунарида чўпга бундай ишлов бериш услуби кенг қўлланилган.

Археологик қидирувлар ва ўтказилган тадқиқотлар шуни кўрсатадики, ёғоч ўймакорлиги ҳунари намуналари бизнинг замонимизгача етиб келишининг асосий сабабларидан бири, бу ёнғин пайтида, уй деворларининг ушбу ўймакорлик ҳунари намуналари устига қулаши оқибатида, сақланиб қолганлигидир. ХХ асрнинг иккинчи ярмида бошланган археологик қидирувларгача ёғоч ўймакорлиги намуналари тупроқ остида сақланиб турилган. Чунки ушбу тарихий мавзе тупроғи чўп маҳсулотларини сақлаб туриш учун қулай бўлган.

Хулоса, қадимий Панжакент шаҳридан топилган ёғоч ўймакорлиги ҳунари намуналари бу ҳунар халқимизнинг энг қадимги ҳунарларидан бири бўлганлигини кўрсатди. Бугун бу топилмаларга жаҳон аҳли қизиқиш билдирмоқда. Ушбу топилмалар, ўз навбатида, халқимизнинг қадимий ҳунарлари ва маданиятини ўрганишга муносиб хизмат қилади.

 

Фирдавс ШАРИФЗОДА,

Тожикистон Миллий музейининг қадимги ва ўрта асрлар тарихи бўлими бошлиғи ўринбосари, тарих фанлари номзоди.

КАЛЕНДАР

« Феврал 2025 »
Дш Сш Чш Пш Жм Шб Яб
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28    

МАҚОЛАЛАР

Миллат пешвосининг Туркманистонга иш сафари

 

24 август куни Тинчлик ва миллий бирлик асосчиси - Миллат пешвоси, Тожикистон Республикаси Президенти муҳтарам Эмомали Раҳмон Туркманистонга иш сафари билан борди.

Шу куни мамлакат Президенти муҳтарам Эмомали Раҳмон Туркманистоннинг Туркманбоши шаҳрида Оролни қутқариш халқаро фонди таъсисчи давлатлар бошлиқлари кенгаши мажлиси доирасида Туркманистон

Муфассал...

Сариқ арчалар

Ҳамма нарса ўз номи билан аталгани маъқул. Сариқ арчалар, деган иборани ўқишингиз билан "Арча ҳам сариқ бўларканми?!"- деб сўрашингиз, табиий.

Ҳозир ҳамма нарса бўлиши мумкин, деган хулосага келиб қўйганман мен. Ям-яшил арчаларнинг сап- сариқ тусга киришидан ҳайратланмай қўйганлигимга анча бўлди. Янги милодий йил арафасида, қишин-ёзин ям-яшил бўлиб турувчи

Муфассал...

СТАТИСТИКА

Сайтга кирганлар
1
Мақолалар
872
Мақолаларни кӯрганлар сони
2051955

ӮҚУВЧИЛАР СОНИ

7922866
Бугун
Кеча
Шу ҳафта
Ӯтган ҳафта
Шу ой
Ӯтган ой
Ҳаммаси
3621
4399
14181
7868237
61364
188774
7922866

Сизнинг IPнгиз: 18.97.14.89
Бугун: 14-02-2025 13:14:16

ҲАМКОРЛАР

 

 

   

2015